به نام خدا
خانواده یکی از اصلیترین و مؤثرترین نهادهای اجتماعی است و اولین هسته زندگی اجتماعی بشر از خانواده آغاز میگردد. از این رو تغییرات ارزشی در حوزه خانواده در جامعه نیز تأثیرگذار است و البته تغییر در عرصههای گوناگون جامعه اعم از فرهنگی و اقتصادی و... نیز در مناسبات خانوادگی تأثیرگذار است.
یکی از عرصههایی که در این سالها دستخوش تغییر و تحولات بسیاری شده فرزندآوری و روند رشد جمعیت است. باروری در جمعیت شناسی مفهوم مهمی قلمداد میشود و نباید از این موضوع مهم غفلت ورزید.
اهمیت باروری برای جمعیت شناسان تا آنجاست که آن را جزو وقایع چهارگانه حیاتی برمیشمارند و از آنجا که در افزایش یا کاهش جمعیت به طور مستقیم تأثیرگذار است به عنوان مهمترین عامل حرکت زمانی جمعیت شناخته میشود.
براساس آمارها و مستندات رسیده، در حال حاضر، هرم سنی جمعیت ایران در حال انتقال از جوانی به سالخوردگی است. بدین ترتیب اگر نقطه شروع کاهش اساسی و مستمر باروری در ایران را سال 1365 در نظر بگیریم، تا سال 1425 ساختار جمعیت ایران کاملا سالخورده خواهد بود. منظور از نرخ باروی کل، تعیین تعداد فرزندانی است که جانشین والدین میشوند. طبق آمار سازمان ملل نرخ باروری در ایران در سال 2010 کمتر از 8/1 گزارش شده است. این در حالی است که حداقل نرخ جانشینی برای منفی نشدن نرخ رشد جمعیت در یک جامعه 1/2 برآورد شده است.
در گزارش پیش رو کلیدیترین دلایل کاهش نرخ باروری و جمعیت مورد بررسی کارشناسان قرار میگیرد که با هم میخوانیم:
روند طبیعی هر خانواده 6 فرزند
تا نیم قرن قبل، امر فرزندآوری در جهان و بخصوص در کشور ما، شاکله طبیعی داشت و به طور متوسط، هر خانواده از میانگین شش فرزند برخوردار بود که در گذار به سوی مدرنیته، علل و عوامل فردی، فرهنگی و اجتماعی و مهمتر از همه سیاستهای دیکته شده از سوی کشورهای غربی به سردمداران حکومت طاغوت و تبلیغات وسیع در سطح شهرها و روستاها این روند را تغییر داد و روند معکوس و شتابزدهای به خود گرفت. به گونهای که امروز فرزندآوری به عنوان یک چالش اجتماعی برای دهههای آتی قلمداد میشود و این تفکری القا شده از آن سوی مرزها و دستپرورده تفکرات مسموم و بیمار غربیها و بیگانگان است. بیگانگانی که خود به اشکال مختلف درصدد راههای تشویقی افزایش جمعیت در کشورشان میباشند.
در شرایطی که کشورمان به دلیل رویکردهای سیاسی و باورهای مذهبی و عقیدتی، گفتمان نوینی در عرصه بینالملل دارد و با مخالفت اساسی دشمنان نظام اسلامی مواجه است، منطق حکم میکند که خطرات ناشی از تهدید جمعیت جدی انگاشته شود و آسیبشناسی و برنامهریزی دقیقی در حوزه دلایل کاهش نرخ باروری و راهکارهای افزایش جمعیت صورت گیرد.
خانواده مهمترین مؤلفه تحولات جمعیتی
ازدواج بنیان خانواده و نقطه آغاز باروری به حساب میآید. باروری در ایران در طول سه دهه گذشته به طور چشمگیری کاهش یافته است وگرچه تحقیقات متعددی در زمینه تحولات باروری در ایران انجام شده، اما تاکنون رابطه تغییرات خانواده و باروری کمتر مدنظر محققین قرار گرفته است.
دکتر فرشته روحافزا، معاون طرح و برنامه و تدوین سیاست شورای فرهنگی اجتماعی زنان که تحقیقات گسترده و وسیعی را در خصوص رابطه تغییرات خانواده، باروری و بحران ساختاری خانواده و تأثیر آن بر کاهش نرخ باروری انجام داده است بر این مسئله تأکید میکند که خانواده یکی از مهمترین مؤلفههای تحولات جمعیتی است که نقش عمدهای در دگرگونی کمی و کیفی جمعیت هر کشور ایفا میکند از این رو سیاستهای جمعیتی در کشورهای مختلف دنیا، عمدتا حول محور کاهش یا افزایش باروری اعمال میشود.»
/صدیقه توانا/
ادامه مطلب: http://kayhan.ir/fa/news/32010/رشد-فرزندآوری=-جامعه%E2%80%8Cای-جوان-و-پویا-گزارش-روز