جرعه ای از ساغر ولایت در باب «خانه و خانواده»، فرازهایی از فرمایشات مقام معظم رهبری
خداوند از زن و مرد تنها خوشش نمیآید
خدای متعال از زن و مرد تنها خوشش نمیآید، مخصوصا آنهایی که جوانند و بار اولشان است. مخصوص جوانها هم نیست. خدای متعال از زندگی مشترک و مزدوج خوشش میآید. آدم تنها، مرد تنها و زن تنها که همـه عمر را به تنهایی میگذراند، از دید اسلامی چیز مطلوبی نیست . مثل یک موجود بیگانه است در مجموعه پیکره انسانی. اسلام این طور خواسته که خانواده، سلول حقیقی مجموعه پیکره جامعه باشد نه فرد تنها. (خطبه عقد 05/10/75)
مال و جمال، یا کمال؟ کدام انگیزه؟
اگر چنانچه کسی بخاطر مال و جمال ازدواج کند، طبق روایت ممکن است خدای متعال مال و جمال را به او بدهد و ممکن هم هست که ندهد. اما اگر چنانچه برای تقوا و عفاف قدم بگذارد و ازدواج بکند، خدای متعال به او مال هم خواهد داد جمال هم خواهد داد. ممکن است کسی بگوید جمال که اعطا کردنی نیست؛ یک کسی یا جمال دارد یا ندارد! معنایش این است که چون جمال در چشم شما و دل شما و در نگاه شماست، اگر انسان کسی را خیلی هم جمیل نباشد، دوست داشت او را جمیل میبیند. وقتی کسی را دوست نداشت هر چقدر هم جمیل باشد به نظر او جمیل نمیآید. (خطبه عقد 13/10/77)
مرد قوام است و زن ریحان
اسلام مرد را قوام و زن را ریحان میداند. این نه جسارت به زن است نه جسارت به مرد. نه نادیده گرفتن حق زن است نه نادیده گرفتن حق مرد؛ بلکه درست دیدن طبیعت آنهاست. ترازوی آنها هم اتفاقا برابر است؛ یعنی وقتی جنس لطیف و زیبا و عامل آرامش و آرایش معنوی محیط زندگی را در یک کفه میگذاریم، و این جنس مدیریت و کارکرد و محل اتکا بودن و تکیهگاه بودن برای زن را هم در کفهی دیگر ترازو میگذاریم، این دو کفه با هم برابر میشود. نه آن بر این ترجیح دارد و نه این بر آن. (خطبه عقد 22/12/78)
مفهوم خوشبختی
خوشبختی عبارت است از آرامش، احساس سعادت و احساس امنیت. جشن و اسراف و زیادهروی، کسی را خوشبخت نمیکند. مهریه و جهیزیه هم کسی را خوشبخت نمیکند. پایبندی به روش شرع است که انسان را خوشبخت میکند. (خطبه عقد 10/02/75)
اصل قضیه "عشق" است
اگر در زندگی محبت وجود داشت، سختیهای بیرون خانه آسان خواهد شد. برای زن هم سختی های داخل خانه آسان خواهد شد. (خطبه عقد 11/08/77)
حفظ محبت ها
در ازدواج، اصل قضیه محبت است. دخترها و پسرها این را بدانند. این محبتی که خدا در دل شما قرار داده حفظ کنید. (خطبه عقد 17/10/74)
محبت که باشد، وفاداری هم هست
دختر و پسر، عروس و داماد به هم محبت بورزند؛ چون آن محبت ملاطی است که اینها را برای هم حفظ میکند، در کنار هم نگه میدارد و نمیگذارد از هم جدا شوند. محبت خیلی چیز خوبی است. محبت که بود وفاداری هم هست. (خطبه عقد 24/09/76)
بزرگترها هم کمک کنند
باید جوانها را هدایت کرد، اما در جزئیات آنها نباید دخالت کرد که زندگی برای آنها مشکل میشود. (خطبه عقد 06/09/76)
منع دخالت دیگران
مبادا بعضیها با دخالتهای خودشان، بعضیها با کمظرفیتی و خوی بچگی خودشان، این بنای مستحکم را به اندک چیزی متزلزل می کنند. اگر دیدید دخالتهای آنها این زن و شوهر را نسبت به دل چرکین میکند، دیگر اجازه ندارند دخالت کنند. (خطبه عقد 17/02/75)
ضرورت ساده زیستی و میانهروی
زندگیرا ساده بردارید، البته ما خیلی هم اهل زهد و تقوا نیستیم. خیال نکنید. آن سادگی که ما میگوییم آن سادگی زُهّاد و عُبّاد نیست. سادگی به نسبت این کارهایی است که مردمِ امروز میکنند و الا نه، سادگی ما را اگر آن مردان خدا بیایند نگاه کنند شاید هزار تا ایراد هم به آنچه که ما سادگی میدانیم بگیرند. (خطبه عقد 11/05/74)
قناعت برای همه مفید است
قناعت کنید، از قناعت خجالت نکشید. بعضیها خیال میکنند که قناعت مال آدمهای تهیدست و فقیر است و اگر آدم داشت، دیگر لازم نیست قناعت کند. نه، قناعت یعنی در حدّ لازم، در حدّ کفایت، انسان توقف کند. (خطبه عقد 01/01/76)
تنظیم توقعات مادی
توقعات مادی زیاد و بالا، موجب تنگی معیشت و ناراحتی خود انسان میشود، اگر انسان توقع خودش را از زندگی توقع کمی قرار دهد، این مایهی سعادت خواهد بود. نه فقط برای آخرت انسان خوب است، که برای دنیای انسان هم خوب است. (خطبه عقد 21/12/79)
از مراسم عروسی آغاز کنید
در همهی امور زندگیتان سادگی را رعایت کنید. اولش هم از همین مراسم ازدواج است، از اینجا شروع میشود. اگر ساده برگزار کردید قدم بعدیاش هم میشود ساده و الا شما که رفتید آن مجلس کذایی مثل اعیان و اشرافهای طاغوت را درست کردید، بعد دیگر نمیتوانید بروید توی خانهی کوچکی مثلا با وسایل مختصری زندگی کنید. این جور نمیشود دیگر. چون خراب شده و از دست رفته است. از اول، زندگی را پایهاش را براساس سادگی و سادهزیستی بگذارید تا زندگی بر خودتان، بر کسانتان و بر مردم جامعه انشالله آسان شود.( خطبه عقد 13/06/74)
تشریفات سادهی ازدواج اسلامی
شما اگر نگاه کنید به تشریفات ازدواج در میان اقوام مختلف، خواهید دید در اسلام تشریفات ازدواج ساده است. البته جشن و سرور و اینها عیبی ندارد، هرکس هر مقداری که مایل است، اما اینها جزو دین و تشریفات رسمی و دینی ازدواج نیست. هر کس خواست میتواند انجام دهد، هرکس نخواست، نه. اینکه حتما باید بروند در یک معبدی و زانو بزنند جلوی کسی و چه بکنند و مراسمی که در جاهای دیگر وجود دارد، در اسلام نیست. در اسلام، یک صیغهای است شرعی که باید خوانده شود. الته در اسلام برای معاملات گوناگون، معاملاتی که اهمیتش کمتر از ازدواج است، شاهد میگیرند ... حالا هم که مقررات ثبت است و درج در محاکم. مراکز ثبت رسمی است و هیچ تشریفاتی ندارد؛ میتوانند خیلی راحت و بدون تشریفات این ازدواج را انجام دهند. (خطبه عقد 28/06/79)
از خاندان پیامبر(ص) تقلید کنید.
بهترین دخترهای عالم، حضرت زهرا السّلام علیها بود. بهترین پسرهای عالم و بهترین دامادها هم،حضرت امیر المؤمنین علیه السّلام بود. ببینید اینها چگونه ازدواج کردند؟ هزاران جوان زیبا و با اصل و نسب و قدرتمند و محبوب به یک تار موی علی بن ابیطالب علیه السّلام نمیارزند . هزاران دختر زیبا و با اصل و نسب هم به یک تار موی حضرت زهرا السّلام علیها نمیارزند. آن هایی که هم از لحاظ معنوی و الهی آن مقامات را داشتند، هم بزرگان زمان خودشان بودند .ایشان دختر پیامبر صلی الله علیه و اله بود. رئیس جامعه اسلامی، حاکم مطلق. او هم که سردار درجه یک اسلام بود . ببینید چطوری ازدواج کردند؟ چه جور مهری? کم، چه جور جهیزیه کم. همه چیز با نام خدا و یاد او . اینها برای ما الگو هستند. همان زمان جاهلانی بودند که مهری? دخترانشان بسیار زیاد بود مثلاً هزار شتر. آیا اینها از دختر پیامبر صلی الله علیه و اله بالاتر بودند؟ از آن ها تقلید نکنید. از دختر پیامبر صلی الله علیه واله تقلید کنید ،از امیر المؤمنین علیه السّلام تقلید کنید.( خطبه عقد 17/02/75)
لباس عروس کرایهای
بعضیها لباس عروس گران قیمت میخرند. نه! چه لزومی دارد. حالا لباس عروس میخواهند، بعضیها لباس عروس را میروند کرایه میکنند. چه مانعی دارد؟ ننگ است؟ نه! چه ننگی؟ چه مانعی دارد؟ بعضیها اینها را ننگ میدانند. ننگ این است که انسان یک پول گزافی بدهد، چیزی بخرد که یکبار آن را مصرف کند، بعد بیاندازد دور. یکبار مصرف! آنهم با این وضعی که بعضی مردم دارند، بعضیها واقعا نیاز دارند. (خطبه عقد 04/10/74)
انجمن مطالعات خانواده در ایران